Kosmos i jego tajemnice
Dzisiaj jest: 2024-04-25 12:56:05 Strona główna Stronę odwiedzono już 4387 razy.
Astronauta (kosmonauta) to osoba odbywająca loty kosmiczne lub przygotowana do ich odbywania.
Kryteria uznania lotów za kosmiczne różnią się na świecie. W USA astronautami nazywane są osoby, które odbyły lot na wysokości 50 mil (ok. 80 km), jednakże Miedzynarodowa Federacja Lotnicza ( FAI ) definiuje loty kosmiczne jako rozpoczynające się od wysokości 100 km nad ziemia. Do 14 października 2004, 437 ludzi podróżowało w przestrzeń kosmiczną (443 według definicji amerykańskiej), z co najmniej 32 krajów. Nazwa pochodzi z greckiego ástron (gwiazda) lub kosmos ( Kosmos ) i naútes (żeglarz), poprzez łacinskie astrum i nauta .
W ZSRR i Rosji odbywających loty kosmiczne nazwano kosmonautami (ros. kosmonawt ), w USA - astronautami, są to dwie najpopularniejsze nazwy (termin astronauta jest jednak bardziej spójny z większościa terminów z przedrostkiem astro -). Ponadto, w USA astronautami nazywane są także osoby dopiero szkolone, natomiast w Rosji kosmonautami - dopiero odbywające lot kosmiczny. Prasa zachodnia zaczęla używac określenia taikonauta (zbitki chińsko-greckiej) odnośnie chińskich astronautów, nie jest ono jednak używane w Chinach.
Pierwszym kosmonauta był Rosjanin Jurij Gagarin (lot 12 kwietnia 1961 statkiem kosmicznym Wostok ). Pierwszym amerykańskim astronauta był Alan Shepard (maj 1961). Pierwszą kobietą w kosmosie była Walentina Tierieszkowa (czerwiec 1963 ). Sposród obywateli innych państw, pierwszym polskim astronautą jest Mirosław Hermaszewski (5 lipca 1978 ). Polska jest czwartym krajem w historii - po ZSRR , USA i Czechosłowacji, której obywatel odbył lot kosmiczny.
Pierwszym chińskim astronauta wystrzelonym w Chinach był Yang Liwei (15 października 2003, wcześniej Chińczycy odbywali podróże na statkach innych państw, a pierwszym Azjatą w kosmosie był Wietnamczyk Pham Tuan - 23 lipca 1980 ). Pierwszym astronautą spoza organizacji rządowych była nauczycielka Christa McAuliffe (poniosła śmierć podczas startu " Challengera " 28 stycznia 1986 ). Pierwszym kosmicznym turystą (człowiekiem, który zapłacił za lot w Kosmos) był biznesmen Dennis Tito (28 kwietnia 2001 ).
Najmłodszym astronautą w chwili lotu w kosmos był Herman Titow (26 lat), najstarszym - John Glenn (77 lat podczas misji STS-95). Najdłużej podczas jednego lotu w kosmosie przebywał Walery Poliakow (438 dni). Najwiekszą liczbę lotów - siedem, odbyli Jerry Ross i Franklin Chang-Diaz (stan na 2003).
Najdalszy przebyty dystans od Ziemi to 401 056 km (podczas misji Apollo13). Pierwsi astronauci wywodzili sie głównie sposród wojskowych pilotów odrzutowców. Do tej pory, 18 astronautów poniosło śmierć podczas misji kosmicznych, co najmniej 10 dalszych poniosło śmierć w wypadkach na ziemi związanych z programem kosmicznym.
Kryteria uznania lotów za kosmiczne różnią się na świecie. W USA astronautami nazywane są osoby, które odbyły lot na wysokości 50 mil (ok. 80 km), jednakże Miedzynarodowa Federacja Lotnicza ( FAI ) definiuje loty kosmiczne jako rozpoczynające się od wysokości 100 km nad ziemia. Do 14 października 2004, 437 ludzi podróżowało w przestrzeń kosmiczną (443 według definicji amerykańskiej), z co najmniej 32 krajów. Nazwa pochodzi z greckiego ástron (gwiazda) lub kosmos ( Kosmos ) i naútes (żeglarz), poprzez łacinskie astrum i nauta .
W ZSRR i Rosji odbywających loty kosmiczne nazwano kosmonautami (ros. kosmonawt ), w USA - astronautami, są to dwie najpopularniejsze nazwy (termin astronauta jest jednak bardziej spójny z większościa terminów z przedrostkiem astro -). Ponadto, w USA astronautami nazywane są także osoby dopiero szkolone, natomiast w Rosji kosmonautami - dopiero odbywające lot kosmiczny. Prasa zachodnia zaczęla używac określenia taikonauta (zbitki chińsko-greckiej) odnośnie chińskich astronautów, nie jest ono jednak używane w Chinach.
Pierwszym kosmonauta był Rosjanin Jurij Gagarin (lot 12 kwietnia 1961 statkiem kosmicznym Wostok ). Pierwszym amerykańskim astronauta był Alan Shepard (maj 1961). Pierwszą kobietą w kosmosie była Walentina Tierieszkowa (czerwiec 1963 ). Sposród obywateli innych państw, pierwszym polskim astronautą jest Mirosław Hermaszewski (5 lipca 1978 ). Polska jest czwartym krajem w historii - po ZSRR , USA i Czechosłowacji, której obywatel odbył lot kosmiczny.
Pierwszym chińskim astronauta wystrzelonym w Chinach był Yang Liwei (15 października 2003, wcześniej Chińczycy odbywali podróże na statkach innych państw, a pierwszym Azjatą w kosmosie był Wietnamczyk Pham Tuan - 23 lipca 1980 ). Pierwszym astronautą spoza organizacji rządowych była nauczycielka Christa McAuliffe (poniosła śmierć podczas startu " Challengera " 28 stycznia 1986 ). Pierwszym kosmicznym turystą (człowiekiem, który zapłacił za lot w Kosmos) był biznesmen Dennis Tito (28 kwietnia 2001 ).
Najmłodszym astronautą w chwili lotu w kosmos był Herman Titow (26 lat), najstarszym - John Glenn (77 lat podczas misji STS-95). Najdłużej podczas jednego lotu w kosmosie przebywał Walery Poliakow (438 dni). Najwiekszą liczbę lotów - siedem, odbyli Jerry Ross i Franklin Chang-Diaz (stan na 2003).
Najdalszy przebyty dystans od Ziemi to 401 056 km (podczas misji Apollo13). Pierwsi astronauci wywodzili sie głównie sposród wojskowych pilotów odrzutowców. Do tej pory, 18 astronautów poniosło śmierć podczas misji kosmicznych, co najmniej 10 dalszych poniosło śmierć w wypadkach na ziemi związanych z programem kosmicznym.
Copyright 2008 Michał Lizura. Wszelkie prawa zastrzeżone.