Kosmos i jego tajemnice
Dzisiaj jest: 2024-04-19 08:50:16 Strona główna Stronę odwiedzono już 4387 razy.
Planetoida (asteroida) to ciało niebieskie będące bryłą skalną o średnicy poniżej 1000 km (lub nieco powyżej), obiegające Słońce po orbicie eliptycznej (na ogół zawartej miedzy orbitami Marsa i Jowisza).
Okresy obiegu większości planetoid wynoszą od 3 do 6 lat. Największe to: Ceres (średnica 1025 km), Pallas (565 km), Westa (533 km), Psyche (249 km) i Juno (244 km). Większość znanych planetoid ma średnicę rzędu kilku lub kilkudziesięciu km. Nie określa się dolnej granicy rozmiarów. Najmniejsze, prawdopodobnie ciągle powstające w wyniku kruszenia się większych w czasie zderzeń, odbijają zbyt mało światła, by mogły być obserwowane. Można je już zaliczyć do grupy drobniejszych ciał - meteoroidów. Planetoidy są oznaczane numerami, według kolejności odkrycia, oraz nazwami własnymi.
Można jednak powiedzieć, że najnowsze badania wskazują na to, iż asteroidy są wszędobylskie. Według najbardziej prawdopodobnej hipotezy, planetoidy powstawały w poczatkowym okresie kształtowania się Układu Słonecznego. Tak jak i same planety utworzyły się one z obłoku gazu - pierwotniej mgławicy, w której tak samo narodziło się Słońce. Z gazu mgławicowego, który w gigantycznym dysku wirował wokół Słońca, zaczęły się zwolna tworzyć większe skupiska materii. Powstawały nieduże, bliższe Słońca planety ( Merkury, Wenus, Ziemia i Mars) oraz planety olbrzymy ( Jowisz, Saturn, Uran i Neptun). Pomiędzy Marsem a Jowiszem mogłaby utworzyć się teoretycznie kolejna planeta, jednakże - jak dziś sie uważa - silne oddziaływanie grawitacyjne Jowisza nie dopuściło do tego.
W ten sposób powstawały mniejsze i mało masywne ciała, których było bardzo wiele. W związku z tym zderzały się one często i zmieniały swoje trajektorie. Stygnąc, zarówno planety wielkości Ziemi, jak i pierwotne planetoidy przybierały coraz bardziej skalistą postać, aż do obecnego wyglądu. Podobnie zapewne wyglądało powstawanie dalszych planetoid, które dziś krążą po orbitach poza Uranem, Neptunem oraz jeszcze dalej. Dlatego tak ważne jest poznanie fizyki tych ciał (podobnie jak i komet), gdyż w rozszyfrowaniu ich historii ukryte są tajniki powstania całego Systemu Słonecznego.
Okresy obiegu większości planetoid wynoszą od 3 do 6 lat. Największe to: Ceres (średnica 1025 km), Pallas (565 km), Westa (533 km), Psyche (249 km) i Juno (244 km). Większość znanych planetoid ma średnicę rzędu kilku lub kilkudziesięciu km. Nie określa się dolnej granicy rozmiarów. Najmniejsze, prawdopodobnie ciągle powstające w wyniku kruszenia się większych w czasie zderzeń, odbijają zbyt mało światła, by mogły być obserwowane. Można je już zaliczyć do grupy drobniejszych ciał - meteoroidów. Planetoidy są oznaczane numerami, według kolejności odkrycia, oraz nazwami własnymi.
Można jednak powiedzieć, że najnowsze badania wskazują na to, iż asteroidy są wszędobylskie. Według najbardziej prawdopodobnej hipotezy, planetoidy powstawały w poczatkowym okresie kształtowania się Układu Słonecznego. Tak jak i same planety utworzyły się one z obłoku gazu - pierwotniej mgławicy, w której tak samo narodziło się Słońce. Z gazu mgławicowego, który w gigantycznym dysku wirował wokół Słońca, zaczęły się zwolna tworzyć większe skupiska materii. Powstawały nieduże, bliższe Słońca planety ( Merkury, Wenus, Ziemia i Mars) oraz planety olbrzymy ( Jowisz, Saturn, Uran i Neptun). Pomiędzy Marsem a Jowiszem mogłaby utworzyć się teoretycznie kolejna planeta, jednakże - jak dziś sie uważa - silne oddziaływanie grawitacyjne Jowisza nie dopuściło do tego.
W ten sposób powstawały mniejsze i mało masywne ciała, których było bardzo wiele. W związku z tym zderzały się one często i zmieniały swoje trajektorie. Stygnąc, zarówno planety wielkości Ziemi, jak i pierwotne planetoidy przybierały coraz bardziej skalistą postać, aż do obecnego wyglądu. Podobnie zapewne wyglądało powstawanie dalszych planetoid, które dziś krążą po orbitach poza Uranem, Neptunem oraz jeszcze dalej. Dlatego tak ważne jest poznanie fizyki tych ciał (podobnie jak i komet), gdyż w rozszyfrowaniu ich historii ukryte są tajniki powstania całego Systemu Słonecznego.
Copyright 2008 Michał Lizura. Wszelkie prawa zastrzeżone.